Amerikan’nın gizli ajanları, İngilizleri James Bond’ları istihbarat tarihide asla unutulmaz. Ancak bunlar dışında öyle bir ajan var ki tarihe adını yazdıran, diğer ajanlara şapka çıkartır…
Anadolu’nun en zorlu yıllarıydı o dönemler. Milli mücadelenin doruk noktası olup, zayiatın, yorgunluğun ve bitkinliğin en üst noktada yaşandığı yıllar. Tüm zorluğuna rağmen vatanın kenetlenerek bir olmasına, destanlar dolu tarihe başarıların perçinlenmesinde önemli isimler vardı.
Onların içinde ise bir İngiliz Kemal…
TEŞKİLAT-I MAHSUSA’NIN GÖZBEBEĞİ
Asıl adı Ahmet Esat olan ve sonrasında ise Cumhuriyet tarihinde İngiliz Kemal olarak tanıyacağımız Türk genci, Galatarasay Lisesi’nde okumuş ve gösterdiği başarılar ile İngiltere’ye burslu olarak gönderilmişti. Burada aldığı eğitim ile ülkesine dönen Ahmet Esat akıcı yabancı dili, ile Teşkilat-ı Mahsusa’nın dikkatini çekmişti.
Yurt dışındaki arkadaşları ile mektuplaşan Esat, teşkilat-ı Mahsusa tarafından önce şüpheli görülmüş, Yıldız’a götürülerek gözaltında tutulmuştu. Gerçeği kısa sürede keşfeden istihbarat servisi, Esat’ı daha çok yanlarında bulundurarak onlardan faydalanmaya karar verdiler.
Kısa sürede Ahmet Esat teşkilatın gözbebeği haline geldi.
GENERAL TOWNSHEND İLE AYNI ZİNDAN
Kendini teşkilata kısa süre içinde kabul ettiren Ahmet Esat burada usta istihbaratçılardan çetecilik dersleri alarak sahaya çıkmaya başladı. Görevlerini yerlerine getiren Ahmet Esat, çok kritik misyonları üstlendi.
Kut-ül Amare’nin komutanı olan General Townshend ile tıpkı bir esir gibi aynı zindana atılan Esat, burada General’in ağızından çok kritik istihbaratlar aldı ve İngilizlerin planlarını deşifre etmek konusunda önemli işler başardı.
İSTANBUL’UN İŞGALİ VE KAÇIŞ
1914 yılında İstanbul’a dönen Ahmet Esat, 1918 yılında İstanbul’un işgali ile İngilizlere esir düştü. Burada zulüm ve işkenceye tabi tutulan Ahmet Esat, çokça kez kaçış girişiminde bulununca İngilizler tarafından tehlikeli bulunarak Çanakkale sahra hapishanesine gönderildi, ancak bu karar İngilizler için oldukça kötü bir karar oldu.
Burada Hint Müslüman askerlerle yakın ilişkiye giren Ahmet Esat, onların sempatisini kazanarak buradan kaçmayı başarmış; kaçtıktan sonra Biga’da Kuva-yi Milliyeciler’e sığınmıştı. İşte tam da burada İngiliz Kemal ismi ona takılmıştı.
İNGİLİZ KEMAL’İN DOĞUSU
Yazımızın başında da dedik ya İngiliz Kemal diye… Nasıl ki James Bond, ABD’li ajanlar bir karizmaya sahipse Ahmet Esat’da öyleydi. Karizması ile tipik bir Avrupalı gibi görünen Esat’ta Kuvay-i Milliyeciler İngiliz Kemal ismini taktı. Buna sebep ise hem görünümü hem de akıcı derece konuştuğu İngilizcesi oldu.
Buradan Ankara’ya gönderilen İngiliz Kemal, Mustafa Kemal ve İsmet İnönü ile tanıştırıldı. Kuran, silah ve bayrağa el basarak yemin eden Ahmet Esat, artık bir Türk ajanı olmuş, İngiliz Kemal ismi ile istihbarat hizmetlerinde bulunmaya yemin etmişti.
YUNANİSTAN’I DOLANDIRDI
İngiliz Kemal’in ilk ve en önemli görevi, Yunanistan’a yaptığı sefer oldu. Buraya ABD’li bir gazeteci kılığında giden İngiliz Kemal, Rodos’ta kumar oynayarak kazandığı para ile lüks içinde yaşamaya başladı. Adını kısa sürede Yunanistan’ın her kesimine yayan İngiliz Kemal, Yunan ordusu ile bile arkadaşlık etti, en gizli toplantılara katıldı.
Bu toplantıları sırf popülaritesi sayesinde takip edebilen İngiliz Kemal kısa sürede Ankara’ya büyük istihbarat bilgileri servis etti. Aylar boyunca burada bulunan Ahmet Esat isimli İngiliz Kemal Yunanları o kadar inandırdı ki, bir ara ondan şüphelenip tutuklamaya çalışan bir mahkeme hakimi dahi yetersiz delil bulunmasından dolayı serbest bırakmak durumunda kaldı.
ATİNA’DA TUTUKLANDI, BATI TRAKYA’YA GİTTİ
İngiliz Kemal her ne kadar askeriye ve adliye bakımından tutuklanamasa da istihbarat servisleri onu takibe aldı. Yunan ajanları tarafından yakalanan İngiliz Kemal burada Atina’ya nakledildi. Atina’ya nakli sırasında kaçmayı başaran İngiliz Kemal yine yollara düştü.
Türk topraklarına geçmeyi başaran Ahmet Esat burada yeni bir görevlendirme ile Batı Trakya’ya gönderildi. Yunan ordusunun içine sızmayı başaran Kemal, çok değerli bilgiler toplayarak milli mücadeleye önemli katkılar sağladı.
BİR DEVRİN SONU
Yılları büyük maceralar ve ölüm tehditleri ile geçen İngiliz Kemal 1924 yılında emekli olmaya karar verdi. Millî Mücadele dönemini içeren anılarını yazıp yayınlayan Ahmet Esat “İngiliz Kemal” soyadı kanunu ile Tomruk soy ismini aldı ve İstanbul’a yerleşti. Burada uzun süre tercümanlık yapan Türk ajanı, 1932 yılına kadar da rekortmen ve şampiyon bir hafif sıklet boksörü oldu.
11 Şubat 1943 yılında İngiliz aktrist Dorothy Minnic ile evlenen İngiliz Kemal 1966 yılında yine İstanbul’da hayata veda etti.
İngiliz Kemal olarak istihbarat tarihine adını uluslararası arenaya altın harflerle kazıyan Ahmet Esat Bey, halen o dönem içerisinde istihbarat faaliyetlerini yürüten en etkin ajanlardan biri olarak görülmektedir.