Müzikte kullanılan üç anahtardan biri olan sol anahtarı, notaların okunmasını sağlayan temel anahtardır.
Sol anahtarı müzik eğitiminin temel taşlarındandır. Birçoğumuz eğitim hayatında karşısına çıkan sol anahtarı, müzik anahtarlarının en çok bilinenidir. Özellikle ortaokul eğitiminde çizmesi bir hayli zor olan sol anahtarı, ayrıca 100 TL’nin arkasında yer alan bestekar Buhurizade Mustafa Itri’yi tanıtmak için kullanılan bir simgedir.
SOL ANAHTARI
Sol anahtarının tam olarak ne işe yaradığını anlamak için öncelikle bilmemiz gereken bazı bilgiler var. Müzikte anahtarın önemini kavrayabilmemiz için nota ve porte terimlerini öğrenmemiz gerek.
Nota, müziği yazılı bir şekilde ifade eden, sesin yükseklik ve frekansına göre farklılaşan, müziğin temelini oluşturan bir terimdir. Porte ise, notaların okunmasını kolaylaştıran, birbirine paralel 5 çizginin olduğu, üzerine notaların yazıldığı bir şekildir. Müzikte anahtar, portenin sol tarafında yer alan, notaların isimlendirilmesine yarayan bir simgedir. Eğer bir portenin üzerinde anahtar yoksa oradaki notaların da bir önemi yoktur.
SOL ANAHTARI NE İŞE YARAR
Sol anahtarı, 10. yüzyılın ortalarında ortaya çıktığını tahmin edilen anahtarın hâlâ kimin tarafından bulunduğu bilenmezken, ilk çıktığında sadece bir harf şeklindeydi.
Günümüzde ise bir simge halini alan anahtar, müzikte en çok bilenen temel simgedir. Portenin en alt ikinci çizgisinden çizilmeye başlayan anahtar, notaların sol yüksekliğinde olacağını gösteren bir işarettir.
İnsan sesi frekansına en yakın sesleri göstermeye yarayan sol anahtarı özetle, keman, kaval, ud, gitar ve bağlama gibi insan sesi frekansına yakın sesleri çıkaran enstrümanların notaları sol anahtarı ile yazılmaktadır.