Kafka romanında şatoda yaşayan kontun izlediği hegemonyacı yönetim biçimini eleştiriyor. Ana karakter K’nın bürokrasiye olan ulaşılmazlığı, devlet ve birey arasındaki iletişimsizliği doğuruyor.
Çek asıllı Almanyalı yazar, 1883 yılında Prag’da dünyaya geldi. Çağımızın en önemli yazarlarından biridir. Yapıtlarını edebiyat tarihinin belirli bir akımına dâhil etmek zordur.
Taşralı Çek babayla, burjuva bir Alman Yahudisi annenin çocuğuydu. Prag Üniversitesi’nde hukuk öğrenimi gördü. Dönüşüm, Şato, Dava, Milena’ya Mektuplar, önemli eserleri arasında yerini alır.
Dünya edebiyatının en büyük yazarlarından Kafka, eserlerini Almanca olarak kaleme aldı. Dolasıyla her ne kadar Çekli olarak bilinse de, Alman Edebiyatı’na mal olmuş önemli bir yazardır. Kafka dünya edebiyatına bahşettiği eserlerle kendinden sonra gelen diğer yazarları da etkilemeyi bilmiştir.
Yazar, eserlerinde kullandığı karanlık iç dünyası, insanoğlunun durumunu ince ve mizahi bir üslupla anlatarak kalemini ustaca kullanmıştır.
Yapıtlarını oluştururken felsefi ve psikolojik argümanları sıkça kullanan Kafka, modernist edebiyatın yapı taşlarını döşemiştir.
Küçüklüğünde babasıyla sık sık sorunlar yaşayan yazar, bunu kitaplarında dile getirdi. Etkisinde kaldığı olayları ironi biçimde anlatarak nevi şahsına münhasır diliyle sayfalara döktü.
Kafka’nın Prag’da sanat camiasının buluşma noktası olan önemli bir mekânda gazeteci Max Brod ile tanışması, kendisi için dönüm noktası olmuştur.
Tanınan bir gazeteci olan Brod, Kafka hayattayken yazdığı bütün eserleri yayımlamak için yayınevleriyle özel olarak görüşerek yazarın eserlerini basar. Kafka öldükten sonra da diğer kitapları arkadaşı Max Brod belli periyodlar halinde yayımlamıştır.
Zira arkadaşı kitapları yayımlamasa, Kafka’nın eserlerini hiçbirini okuma şansımız olmayacaktı. Ortaya koyduğu kitaplarlarla her zaman kendisinden bahsetmeyi başaran Kafka, yakalandığı amansız verem hastalığına daha fazla dayanamayarak 3 Haziran 1924’te hayatını kaybetti.
Franz Kafka’nın Timaş Yayınları etiketiyle yeni baskısı yapılan roman ilk olarak yazarın ölümünden iki sene sonra yayımlandı. Kafka, diğer eserlerinde olduğu gibi Şato’da da devlet ve bürokrasiyi hicvediyor. Otoriter devlet anlayışını usta betimlemelerle dile getiren Kafka’nın bu romanında da başkarakter K vardır.
K’NIN BÜROKRASİYE ULAŞMA ÇABASI
Kitapseverler K’yı yazarın Dava romanın da hatırlayacaklardır. Kafka romanında şatoda yaşayan kontun izlediği hegemonyacı yönetim biçimini eleştiriyor. Ana karakter K’nın bürokrasiye olan ulaşılmazlığı, devlet ve birey arasındaki iletişimsizlik romanın temel iskeletini oluştur. Şato, Alman yönetmen Micheal Haneke tarafından 1997’de filme uyarlandı.
Yeryazımcı olarak bir köye atanan K’nın tek amacı bürokrasi ve halk arasında köprü oluşturmak. K’nın başvurduğu bütün çabalar sonuçsuz kalır ve bir türlü şatoda oturan Klamm’a ulaşamaz. Klamm kendisini sürekli K’dan gizleyerek bütün kapıları kapatır.
Şato (temsili)
KAFKA’NIN YABANCILAŞMA OLGUSU
Franz Kafka’nın iğneleyici üslubuyla hayat bulan cümleler var olan jakoben devlet anlayışını yerden yere vurur. Her olumsuzluğa rağmen mücadelesinden vazgeçmeyen K, Klamm’ın genç ve güzel sevgilisi olan Frieda ilişki kurar. İkili arasında yaşanan ilişki tutku dolu bir aşka dönüşür.
Yazarın eserlerinin çoğunda görülen yabancılaşma olgusu burada da karşımıza çıkıyor. Kafka’nın yaşadığı topluma sert eleştiriler yönelterek onların ruhlarını kaybettiğini ve kaderlerine razı biçimde yaşayışlarını kabul edilemez bulur.
Franz Kafka, 20 yüzyıl dünyasının kuşkusuz en önemli kalemlerinden sayılmaktadır.
Yazarın bütün kitaplarını keyifle okuyabileceğiniz gibi, Şato’yu da aynı tatta değerlendirmek lazım.
Yazar: Franz Kafka
Yayınevi: Timaş Yayınları
Çeviren: Ebrar Karadeniz
Türü: Roman
Baskı yılı: 2016
Syf: 384
Kitabı satın almak için linki tıklayın:
D&R
Ergül Tosun
Kitap sayfası için iletişim: [email protected]