İdam edilen ilk Osmanlı sadrazamı: Çandarlı Halil Paşa

Fatih Sultan Mehmet, tarihin dönüm noktası olan İstanbul’un Fethi’nde yapılan ihaneti affetmedi, Çandarlı Halil Paşa’yı ölüme gönderdi.

Selen KALDIRIM / [email protected]

Osmanlı tarihindeki idamlar arasında belki de en tartışmalı olanı kuşkusuz Çandarlı Halil’in öldürülmesiydi. Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un fethi sırasında kendisinin tüm kararlarına muhalefet etmesine rağmen tolore ettiği Çandarlı Halil’i, son olarak Bizans’la işbirliği yaptığının ortaya çıkmasıyla birlikte idam ettirdi.

DÖNEMİN EN TECRÜBELİ SADRAZAMIYDI

Kendi sonunu kendin hazırladı. Halbuki II. Murad’ın saltanatının sonuna kadar padişahın güvenini kazanmış biri olarak tam yetkiyle görevini yerine getirmişti. Devlet idaresinde tecrübesine ve bilgisine diyecek yoktu.

II. MEHMET TAHTA GELDİ

Halil Paşa, II. Murat’ın saltanatı oğlu II. Mehmet’e bırakmasının ardından da göreve devam etti. Sorun şu ki, tahta gelen II.Mehmet küçük bir çocuktu. Devleti idare edebilecek bir tecrübesi de yoktu. Ayrıca II. Murad zamanında işleri istediği gibi kontrol ederken, II.Mehmet’in gelişi onu oldukça kısıtlamıştı.

TAHTTAN İNDİRTTİ

Bunun üzerine endişeye kapılan Halil Paşa, yaşanan yeniçeri isyanının ardından II. Murad’ın tekrar tahta dönmesini sağladı.

TEKRAR PADİŞAH OLDU

Tabii ölümlü dünya, II.Murat’ın vefatı Halil Paşa ve Mehmet’i yine bir araya getirdi. Fatih Sultan Mehmet’in kafasında İstanbul fikri dönüyordu.

FATİH İSTANBUL’U KUŞATTI

HaberlerGündem HaberleriSon dakika: MİT ve TSK’dan ortak operasyon! Kırmızı kategorideki terörist Nazlı Taşpınar etkisiz hale getirildi Son dakika: MİT ve TSK’dan ortak operasyon! Kırmızı kategorideki terörist Nazlı Taşpınar etkisiz hale getirildi .

Üçüncü kez tahta çıkan hükümdar şehrin fethi için işleri hızlandırdı. Devlet idaresine artık eskisinden daha hakimdi.

PAŞA İSTANBUL’UN FETHİ FİKRİNE ENGEL OLMAK İSTEDİ

Çandarlı ise bu fikre görüp geçirdiği Haçlı Seferleri’nden dolayı karşıydı. Yeni bir Haçlı taarruzundan endişeleniyordu. Bu yüzden zaman zaman Fatih Sultan Mehmet ile karşıya geliyor, kuşatmanın kaldırılması konusunda ısrar ediyordu. Tabii bu ısrarın Fatih’in fikir değiştirmesinde herhangi bir yaptırımı olmadı.

FATİH SULTAN MEHMET’E İHANET ETTİ

Çandarlı Halil Paşa gururuna mı yenik düştü desek, gaza mı geldi desek bilemedim; sen git Bizans’tan rüşvet al, işbirliği yap. Neden mi? Dönemin en güçlü adamlarından biri olan Paşa hem İstanbul’un fethini engellemek, hem de II. Mehmet’in kısıtladığı yetkilerinin önünü açmak istiyordu. Bu düşünceler onu bir ihanete kadar sürükledi.

ZİNDANA ATILDI

Fatih, 29 Mayıs’ta İstanbul fethedilmesinden hemen sonra kendisinin defalarca tahtan indirilmesine sebep olan bu sadrazamı  görevinden aldı.  Adı ihanete karışan paşayı tutuklatarak önce Yedikule zindanlarına attırdı. Gözlerine mil çekilen paşa 10 Temmuz 1453’te idam edildi.

İDAM EDİLEN İLK SADRAZAM

Genç sultanın bu kararı, aradan yüzyıllar geçse de bazı tarihçiler tarafından tartışılageldi. Verilen karar aynı zamanda Osmanlı’da görülen ilk sadrazam idamıydı.

TARİH BOYUNCA TARTIŞILDI

Kimileri, Halil Paşa’nın ihanet yüzünden değil, Çandarlı ailesinin iktidardan uzaklaştırılmak için yapılan bir operasyon gereği idam edildiği görüşünü savunurken, Paşa’nın Bizans’la işbirliği içine girip Fatih’e ihanet ettiği de tarihimizin bir gerçeği.