Türk tarihinin dönüm noktası olan Kurtuluş Savaşı, Türk edebiyatında sıkça işlendiği kadar, resimlerinde de işlenmiştir.
ENSONHABER.com/Ezgi Gülhan
Milli Mücadele konulu resimlerde, toplumun yaşadığı acı, savaşın insan psikolojisi üzerindeki kötü etkisi, fedakarlık, birlik ve beraberliğin önemi ve özgürlüğe karşı duyulan derin özlem işlendi.
Yaralı Düşman Askerine Yardım Eden Türk Askeri – Ali Cemal
Ali Cemal’in resmettiği bu eser, Türk resminde dışavurumculuğun ilk örnekleri arasındadır.
1917’de, Enver Paşa’nın emriyle, Ali Sami Boyar, Namık İsmail, Hikmet Onat, Sami Yetik, Mehmed Ruhi Bey, Ali Cemal, İbrahim Çallı gibi sanatçılar, “Milli Mücadele” konulu tablolar yapmaları amacıyla Şişli’de tuttukları bir atölyede çalışmalara başladılar. Bu çalışmaları, Viyana ve Berlin sergilerinde yer alacaktı.
Siperde Mektup Okuyan Askerler – Hikmet Onat
Hikmet Onat bu tabloda, savaştaki askerlerin özlem, ölüm korkusu ve acı gibi ruh hallerini anlatmak için iri fırça darbeleri kullanmış. Resimde bir asker mektup okuyor. Yerde duran mektup ya okunmamış, ya okunup bir köşeye fırlatılmış. Tabloda kullanılan renkler, havanın aydınlık olduğunu gösteriyor. Figürlerin son derece gerçekçi olması, duygusal atmosferin hissedilmesini sağlıyor.
Türk Topçuları – İbrahim Çallı
Bu resimde gördüğümüz, Türk topçuların istikrarla topları savaş alanına yetiştirme çabalarıdır. Şüphesiz ki Türk milletinin azmini, direncini ve umudunu bu tabloda çok net bir şekilde görebiliriz.
Milli Mücadele – Sami Yetik
Topçular – Namık İsmail
İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nde ‘Son Mermi’ ismiyle kayıtlı bu tabloda, savaş meydanının ortasından yükselen dumanlar görülüyor. Boş mermiyi kaldıran bir asker figürü “hala ayaktayız” izlenimi vermekte. Yüzlerin ifadelerinin verilmesi yerine, hareketlere yüklenen anlamlar önemsenmiştir.
Silah Arkadaşları (Yaralı Asker) – Ali Avni Çelebi
Desenleri ön plana çıkartmayı seven sanatçı Ali Avni Çelebi, aynı durumda olan iki silah arkadaşını resmetmetmiş ve bunu da geometrik şekilleri benimseyerek yakalamıştır. Kıymet Giray “Ali Çelebi’nin sanatının en çarpıcı özelliğidir hız ve hızı yakalamak. Resimlediği mekanlarda olayların akış hızını, atmosferik akımların hızını, ürettiği resmin hızı ile özdeşleştirerek resimlemesi ayrıcalığıdır Çelebi’nin. Konstrüksiyona dayalı kuruluşları, oylumlara önem veren tasarımları, ton lokalleri ayırt eden eşsiz fırça akışlarıyla yaratır resimlerindeki mükemmelliği.” der.
İstiklal Savaşı’nda Mermi Taşıyan Kadınlar – Halil Dikmen
Sanatçı Halil Dikmen’in güçlü kadın figürlerini kullanması, bu kadın figürlerinin güçlü ve dik durması ve aynı zamanda yalın ayaklı savaşla devam etmesi, öte yandan çocukların da malzeme taşıması savaş süresince birlik ve beraberliğin göstergesinin anlatmaktadır. Figürlerde bulunan çizgiler ile dağlardaki kıvrımlar birbirini tamamlamış, resmin yüzeyi eşit bölümlere ayrılmıştır.
Mekkare Erleri – Zeki Kocamemi
Askerler – Mehmet Ruhi Arel
Sanatçı, ordumuzun gücünü ve şanını en uyumlu renklerle resmetmiştir.
Borazancı – Ali Sami Boyar