“Ferrari’yi Çalan Fil” yazarından müthiş açıklamalar

Şafak Altun, yeni kitabı “Ferrari’yi Çalan Fil”i ve hayatımızı etkileyen “Etkiler”i Kitap Ayracı’na anlattı.

Gazeteci-Yazar Şafak Altun’un yeni kitabı “Ferrariyi Çalan Fil” kitapçı raflarında yerini aldı. Aynı zamanda CNN Türk’te yayınlanan “Gündem Özel” programının editörü olan Altun, bu kitapta “etkiler”i anlattı. Sosyal psikolojiden siyasete, ekonomiden magazine kadar, insanların “Etki”lerin nasıl etkisi altına girdiğini güncel hayattan örneklerle zenginleştirdi.

“Etkiler”in hiç anlatılmamış olması beni teşvik etti

– Son kitabınız “Ferrari’yi Çalan Fil”, ismi gerçekten çok ilginç. Bu adı tercih etmenizin özel bir hikâyesi var mı?

Hem dikkat çekici olması nedeniyle hem de akademisyen arkadaşım Prof. Dr. Uğur Batı’nın da önerisi ve yönlendirmesiyle kitabın adının “Ferrari’yi Çalan Fil” olmasına karar verdik. Uğur hoca kitabın başına da güzel bir öykü yazınca, mevzu tam anlamıyla oturmuş oldu. Bu hikâye, kitapta anlatmak istediğim her şeyi özetliyordu. Etkiler, algılar, safsatalar ve insana dair her şeyin kısa bir özeti bir araya gelmiş oldu. Bir de belki en önemlisi “etkiler”i bir araya getirmiş bir kitabın henüz yazılmamış olması, beni teşvik etti.

Konu bilimsel çerçevede kalsa sıkıcı olabilirdi

Yazma fikri nasıl doğdu? Kitap yazma sürecinizden bahseder misiniz?

Bir önceki kitabım olan “Başarısızlığa Övgü” üzerine çalışma yaptığım sırada, bu etki (effect)’lerden bazılarıyla karşılaştım. Daha sonra psikiyatrist arkadaşlarımla bu konuları konuşurken konu daha da ilginç bir hâl aldı. Kitap çalışması bambaşka bir içerik ve bakış açısı kazandı. Yaklaşık 2 yıl süren bir inceleme ve araştırmanın ardından kitabın yazım aşamasına geçtim.

Tarzınızı nasıl belirlediniz?

Tarz olarak şuna dikkat ettim. Konu bilimsel çerçevede sınırlı kalırsa sıkıcı olabilirdi. Bu nedenle ben de edebiyattan felsefeye, mitolojiden filmlere kadar anektod taraması yaptım. Belki de kitabı güçlü kılan taraflardan birisi de günlük hayatımızda ve bir dönem ülke gündeminde yer alan konulara da kendi içimde yaptığım tartışmalarda yer verdim. Münevver Karabulut Cinayeti’nden John Lennon’un öldürülmesine kadar kimi olaylar kitabın daha da iyi anlaşılmasına neden oldu

HaberlerGündem HaberleriSon dakika: MİT ve TSK’dan ortak operasyon! Kırmızı kategorideki terörist Nazlı Taşpınar etkisiz hale getirildi Son dakika: MİT ve TSK’dan ortak operasyon! Kırmızı kategorideki terörist Nazlı Taşpınar etkisiz hale getirildi .

İnsan sosyal bir yaratıktır

Zorunda hissettiklerimiz hayatımızı nasıl etkiliyor?

İnsan fazlasıyla sosyal bir yaratıktır ve bizler çoğunluğa uyum sağlarız. Çevremizdeki insanların ne düşündüğünü iyi biliriz ve beğenilmek isteriz. Grubu bozan kişi olmak istemeyiz dolayısıyla çoğunluğa uyum sağlarız. İnsanların ne söylediğine inanmasak bile yine de çoğunluğa ve onların kararlarına uyarız. Neden açken, yemek yemek için tenha restoran yerine kalabalık restoranı tercih ediyoruz? Tek başımızayken yerde yatan birine yardım ederken kalabalık bir ortamda bu yardımı ondan esirgiyoruz? İşte bütün bunların bize söylenmeyen, anlatılmayan sosyal etkiler. Biz farkında olsak da olmasak da bazı özel durumlarda bu etkiler bizi yönlendiriyor.

İnsan zorda kalmadıkça kestirmeden gitmeyi tercih ediyor

– Sizce bize söylenmeyen şeyler, söylenenlerden daha mı çok etkiliyor hayatımızı?

Farkında olalım ya da olmayalım fazlasıyla dış etkilere açık bir psikolojik alt yapımız var. Psikoloji bilimine göre, insan algısal olarak cimri davranmayı seviyor, zorda kalmadıkça kafa yormak yerine kestirmeden gitmeyi tercih ediyor. Etkilerden o kadar çok etkileniyoruz ki, işte size birkaç örnek: Barnum Etkisi’ne girenler, gönüllü olarak kendilerini, birileri tarafından yanıltılmalarına izin veriyorlar. Halo Etkisi’ndekiler, güzel ya da yakışıklı birini gördüklerinde edindikleri olumlu izlenimden yola çıkarak o kişinin diğer özelliklerinin de olumlu olabileceği fikrine kapıyor.

Olumluluk da olumsuzluk kadar bulaşıcı

Son olarak eklemek istedikleriniz var mı?

Günümüzde her şey “virüs hızıyla” yayılıyor, olumluluk da olumsuzluk da bulaşıcıdır. Ne kadar olumlu davranışta bulunursanız, çevrenizdekiler de bu olumlu enerjiyle dolacak, benzer davranışlar sergileyeceklerdir. Önemli olan, aslolan, çarpan (çoğaltan) etkisi yaratmaktır.

İnsan güzel düşünerek, güzel konuşarak ve güzel işler yaparak önce kendi hayatını sonra da ona dokunan dokunmayan kim varsa onların da hayatlarını değiştirebilir. İyilik, durgun suya atılan bir taş gibidir, etrafında olan herkesi ve her şeyi etkiler. Bunu “Dalga Etkisi” (Ripple Effect) ile de açıklayabiliriz. Tıpkı suya bir cisim düştüğünde dalgaların dairesel yayılması gibi. Dalga Etkisi’nde, başlangıç durumunu yaratan etkileşimle, buna bağlı olmayan diğer etkileşimler peş peşe sonuçlar doğurur.